# آموزش جامع ساخت فلزیاب نقطه‌زن

“`html

آموزش کامل ساخت فلزیاب نقطه‌زن

مقدمه

فلزیاب نقطه‌زن (Pinpointer) نوعی فلزیاب کوچک و پرتابل است که برای یافتن دقیق محل فلز در محدوده‌ای کوچک استفاده می‌شود. این دستگاه معمولاً توسط باستان‌شناسان، گنج‌یابان و تعمیرکاران استفاده می‌شود.

انواع فلزیاب نقطه‌زن

• نقطه‌زن القایی (PI): برای محیط‌های معدنی و مرطوب مناسب است
• نقطه‌زن فرکانس پایین (VLF): دقت بالاتری برای تشخیص نوع فلز دارد
• نقطه‌زن اولتراسونیک: از امواج صوتی برای تشخیص فلز استفاده می‌کند

مواد و قطعات مورد نیاز

طراحی مدار

مدار پایه فلزیاب نقطه‌زن VLF:

این مدار از اصل القای الکترومغناطیسی استفاده می‌کند:

1. کویل جستجو به عنوان بخشی از مدار نوسان‌ساز عمل می‌کند
2. هنگام نزدیک شدن به فلز، فرکانس نوسان تغییر می‌کند
3. این تغییر توسط میکروکنترلر تشخیص داده می‌شود
4. خروجی به صورت صدا و نور نمایش داده می‌شود

نقشه مدار:

کویل جستجو ---||--- خازن 100nF
               |
               |--- مقاومت 1kΩ --- پایه 2 LM358
               |--- مقاومت 10kΩ --- پتانسیومتر 10kΩ
پایه 3 LM358 --- مقاومت 100kΩ --- خروجی (پایه 1)
پایه 1 LM358 --- مقاومت 1MΩ --- کویل جستجو
خروجی LM358 --- ترانزیستور BC547 --- بوق و LED
    

مراحل ساخت

1. ساخت کویل جستجو

کویل قلب تپنده فلزیاب است. برای ساخت آن:

1. حدود 50 دور سیم لاکی 0.3-0.5mm روی قطر 5-8cm بپیچید
2. می‌توانید از حلقه پلاستیکی یا مقوایی به عنوان قالب استفاده کنید
3. دو سر سیم را به خوبی تمیز کنید و به مدار متصل نمایید
4. کویل را با نوار چسب یا رزین اپوکسی محکم کنید

2. مونتاژ مدار روی بردبورد

1. ابتدا مدار را روی بردبورد آزمایشی ببندید
2. میکروکنترلر را در مرکز بردبورد قرار دهید
3. آپ‌امپ و ترانزیستور را طبق نقشه وصل کنید
4. مقاومت‌ها و خازن‌ها را دقیقاً مطابق مقادیر مشخص شده قرار دهید
5. پتانسیومتر را برای تنظیم حساسیت اضافه کنید

3. برنامه‌نویسی میکروکنترلر

برای Arduino Nano می‌توانید از کد زیر استفاده کنید:

const int coilPin = A0;
const int buzzerPin = 9;
const int ledPin = 13;

int baseline = 0;
int threshold = 20;

void setup() {
  pinMode(buzzerPin, OUTPUT);
  pinMode(ledPin, OUTPUT);
  // کالیبراسیون اولیه
  baseline = analogRead(coilPin);
}

void loop() {
  int sensorValue = analogRead(coilPin);
  int difference = abs(sensorValue - baseline);
  
  if (difference > threshold) {
    digitalWrite(ledPin, HIGH);
    tone(buzzerPin, 1000 + (difference * 10), 100);
  } else {
    digitalWrite(ledPin, LOW);
    noTone(buzzerPin);
  }
  delay(50);
}

4. تست اولیه

1. مدار را به منبع تغذیه 9V متصل کنید
2. با نزدیک کردن فلزات مختلف به کویل، واکنش دستگاه را بررسی کنید
3. پتانسیومتر را برای تنظیم حساسیت مناسب بچرخانید
4. در صورت نیاز، مقادیر مقاومت‌ها و خازن‌ها را تنظیم کنید

5. مونتاژ نهایی

1. مدار را از بردبورد به برد سوراخ‌دار یا PCB منتقل کنید
2. کویل را به بدنه اصلی متصل کنید
3. تمامی قطعات را در محفظه قرار دهید
4. سوییچ تغذیه و تنظیمات را در دسترس قرار دهید
5. از محکم بودن تمام اتصالات اطمینان حاصل کنید

تنظیمات و کالیبراسیون

برای عملکرد بهینه دستگاه:

1. دستگاه را در محیط بدون فلز روشن کنید
2. اجازه دهید 30 ثانیه برای کالیبراسیون خودکار بماند
3. پتانسیومتر را تا حدی بچرخانید که بوق در حالت عادی خاموش باشد
4. با نزدیک کردن سکه یا شیء فلزی تستی، واکنش دستگاه را بررسی کنید
5. در صورت نیاز، مقدار threshold در کد را تنظیم کنید

نکات ایمنی

بهبود عملکرد

عیب‌یابی

کاربردهای فلزیاب نقطه‌زن

• یافتن اجسام فلزی در دیوارها و سطوح
• کمک به باستان‌شناسان در حفاری‌های دقیق
• یافتن لوله‌ها و کابل‌های فلزی در تعمیرات ساختمان
• استفاده در صنایع بازیافت برای جداسازی فلزات
• کاربردهای امنیتی برای یافتن اجسام فلزی مخفی

جمع‌بندی

ساخت فلزیاب نقطه‌زن پروژه‌ای جذاب و کاربردی در الکترونیک است. با دنبال کردن این راهنما و انجام دقیق مراحل، می‌توانید دستگاه‌ای با دقت قابل قبول بسازید. به یاد داشته باشید که عملکرد این فلزیاب‌های دست‌ساز معمولاً محدودتر از نمونه‌های صنعتی است، اما برای بسیاری از کاربردهای معمولی کافی